"นวัตกรรม (Innovation)"
เป็นคำที่เรารู้สึกคุ้นหูมาช่วงระยะเวลาหนึ่งแล้ว
และคำสั้นๆคำนี้นั้นได้สร้างคุณประโยชน์มากมายแก่มวลมนุษย์
วันนี้เรามาทำความรู้จักกับ ความหมายของ คำว่า "นวัตกรรม"
และคำนิยามจากนักการศึกษาที่ได้ให้คำนิยามไว้
เพื่อความเข้าใจและความพร้อมที่จะเรียนรู้เกี่ยวกับ"นวัตกรรม"
ในด้านอื่นๆต่อไป
“นวัตกรรม”
เป็นศัพท์บัญญัติทางการศึกษา
ดังปรากฎหลักฐานในหนังสือประมวลศัพท์บัญญัติวิชาการศึกษาของกระทรวงศึกษาธิการ หน้า
95 คำที่ 368 ใช้แทนคำ Innovation ในภาษาอังกฤษ ซึ่งมีรากศัพท์มาจากภาษาลาตินว่า
Innovare
แปลว่า to renew หรือ to modify หมายถึง “ทำสิ่งใหม่ขึ้นมา”ส่วนคำว่า
“นวัตกรรม” มีรากศัพท์มาจาก นว + อตต (บาลี)= ใหม่ +กรรม (สันสกฤต)=
การกระทำ การปฏิบัติ ความคิด หมายถึง
ความคิดหรือการกระทำใหม่ๆที่นำมาใช้แก้ปัญหาในการปฏิบัติงานด้านต่างๆ
(สมบูรณ์
สงวนญาติ, 2534: 14)
นักการศึกษาหลายท่านให้คำนิยามของคำว่า
นวัตกรรม ตัวอย่างดังนี้
ทอมัส
ฮิวช์ (Thomas
Hughes, 1971) ได้ให้ความหมาย
“นวัตกรรม”
ว่าเป็นการนำวิธีการใหม่ๆมาปฏิบัติหลังจากได้ผ่านการทดลองหรือได้รับการพัฒนามาเป็นขั้นๆแล้ว
โดยเริ่มมาตั้งแต่การคิดค้น (Invention) การพัฒนา
(Development) ซึ่งอาจมีการทดลองปฏิบัติมาก่อน(Pilot
project) แล้วจึงนำไปปฏิบัติจริง
ซึ่งแตกต่างไปจากการปฏิบัติเดิมที่เคยปฏิบัติมา
มอร์ตัน
(J.A.
Morton, 1973) ให้คำนิยามของคำว่า
“นวัตกรรม” ไว้ในหนังสือ Organizing for Innovation ของเขาว่า นวัตกรรม หมายถึง การทำให้ใหม่ขึ้นอีกครั้ง (Renewal) ซึ่งหมายถึงการปรับปรุงของเก่าและการพัฒนาศักยภาพของบุคลากร
ตลอดจนหน่วยงานหรือองค์การนั้นๆ
นวัตกรรมไม่ใช่การขจัดหรือล้มล้างสิ่งเก่าให้หมดไปแต่เป็นการปรับปรุงเสริมแต่งและพัฒนาเพื่อความอยู่รอดของระบบ
ไมล์ แมทธิว ( Miles
Matthew B. อ้างถึงใน ไชยยศ เรืองสุวรรณ. 2521 : 14) ได้กล่าวถึงนวัตกรรมไว้ในเรื่อง Innovation
in Education ว่า “นวัตกรรม หมายถึง การเปลี่ยนแปลงแนวคิดอย่างถ้วนถี่
การเปลี่ยนแปลงให้ใหม่ขึ้นเพื่อเพิ่มประสิทธิภาพให้เป้าหมายของระบบบรรลุผล”
โรเจอร์และชูเมคเกอร์
(Rogers
and Shoemaker.1971 : 19)
ให้ความหมาย “นวัตกรรม” ว่าเป็นการนำเอาวิธีการใหม่ๆมาปฏิบัติ
ซึ่งผ่านการทดลองและได้รับการพัฒนาเป็นขั้นๆ ตั้งแต่การคิดค้น (Invention) การพัฒนา (Development) และการทดลองในวงแคบ (Pilot
Project) แล้วจึงนำมาใช้ปฏิบัติจริง โดยการปฏิบัติจะแตกต่างจากเดิม
โรเจอร์ส (Everette M.
Rogers 1983 : 11)
ได้ให้ความหมายของคำว่า “นวัตกรรม (Innovation)” ว่าคือ ความคิด
การกระทำ หรือวัตถุใหม่ๆ
ซึ่งถูกรับรู้ว่าเป็นสิ่งใหม่ๆด้วยตัวบุคคลแต่ละคนหรือหน่วยงานอื่นๆของการยอมรับในสังคม
(Innovation
is a new idea, practice or object, that is perceived as new by the individual
or other unit of adoption )
บุญเกื้อ ควรหาเวช (2543
: 14 ) ได้กล่าวถึงการพิจารณากระบวนการของนวัตกรรม
อาจแบ่งออกได้เป็น 3 ระยะ คือ
ระยะที่ 1 มีการประดิษฐ์คิดค้น
(Innovation) ขึ้นมาใหม่หรือเป็นการปรุงแต่งของเก่าให้ใหม่และเหมาะสมกับกาลสมัย
ระยะที่ 2 พัฒนาการ
(Development)
มีการทดลองในแหล่งทดลองจัดทำอยู่ในลักษณะของโครงการปฏิบัติก่อน
ระยะที่
3 การนำไปปฏิบัติในสถานการณ์ทั่วไป จัดว่าเป็นนวัตกรรมที่สมบูรณ์
กิดานันท์
มลิทอง (2543 : 255-278)
ให้ความหมายว่า “นวัตกรรม” เป็นแนวความคิด
การปฏิบัติหรือสิ่งประดิษฐ์ใหม่ๆที่ยังไม่เคยมีใครใช้มาก่อนหรือเป็นการ
พัฒนาดัดแปลงจากของเดิมที่มีอยู่แล้วให้ทันสมัยและใช้ได้ผลดีมีประสิทธิภาพ
และประสิทธิผลสูงกว่าเดิม
ทั้งยังช่วยประหยัดเวลาและแรงงานอีกด้วย
พันธุ์อาจ
ชัยรัตน์ (2547)
ได้กล่าวถึงความหมายของนวัตกรรมไว้ดังนี้
ความหมายของนวัตกรรมในเชิงเศรษฐศาสตร์
คือ การนำแนวคิดใหม่ หรือการใช้ประโยชน์จากสิ่งที่มีอยู่แล้วมาใช้ในรูปแบบใหม่
เพื่อทำให้เกิดประโยชน์ในเชิงเศรษฐกิจ รวมทั้งได้กล่าวว่า
ความหมายในเชิงแคบของนวัตกรรม
คือ ผลผลิตของความสำเร็จทางด้านวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี
ร่วมกับพลวัฒของกิจกรรมทางสังคม
ความหมายในเชิงกว้าง
หมายถึง แนวความคิด การปฏิบัติ หรือสิ่งต่างๆที่ใหม่ต่อตัวปัจเจก
หรือหน่วยที่รับเอาสิ่งเหล่านั้นไปประยุกต์ใช้
การรวมเอากิจกรรมที่นำไปสู่การแสวงหาความสำเร็จเชิงพาณิชย์
การสร้างตลาดใหม่ ผลิตภัณฑ์ใหม่ กระบวนการและการบริการใหม่
การทำในสิ่งที่แตกต่างจากคนอื่น
โดยอาศัยการเปลี่ยนแปลงต่างๆที่เกิดขึ้นรอบตัวให้กลายมาเป็นโอกาสและนำไปสู่แนวคิดใหม่ที่ทำให้เกิดประโยชน์ต่อตนเองและสังคม
ดังนั้น “นวัตกรรม (Innovation)” จึงหมายถึง “สิ่งใหม่ที่เกิดขึ้นจากการใช้ความรู้ ความสามารถ
ทักษะประสบการณ์และความคิดสร้างสรรค์ในการพัฒนาสิ่งใดๆ
อาจเป็นสิ่งที่มีอยู่เดิมแต่พัฒนาต่อยอดหรือเป็นสิ่งที่คิดค้นขึ้นใหม่
ซึ่งอาจจะมีลักษณะเป็นผลิตภัณฑ์ใหม่ บริการใหม่ หรือกระบวนการใหม่
ที่ก่อให้เกิดประโยชน์ในเชิงเศรษฐกิจและสังคม” ซึ่งสอดคล้องกับ สำนักงานนวัตกรรมแห่งชาติ
(2549) ที่ได้ให้ความหมายของนวัตกรรมไว้ว่า “นวัตกรรม” คือ
“สิ่งใหม่ที่เกิดจากการใช้ความรู้และความคิดสร้างสรรค์ที่มีประโยชน์ต่อเศรษฐกิจและสังคม”
อ้างอิง - วารสารบริหารธุรกิจ
ปีที่ 33 ฉบับที่ 128 ตุลาคม
- ธันวาคม 2553 คณะพาณิชยศาสตร์และการบัญชี มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์